BÀI 28 KIẾN TẠO CHỐT THÔNG

BÀI 28 KIẾN TẠO CHỐT THÔNG - Định nghĩa chốt thông : Chốt thông là con chốt trên đường tiến xuống ô phong cấp không có chốt đố...

BÀI 28 KIẾN TẠO CHỐT THÔNG

- Định nghĩa chốt thông : Chốt thông là con chốt trên đường tiến xuống ô phong cấp không có chốt đối phương cản trở .

- Có 3 phương pháp kiến tạo chốt thông :

1. Khai thác ưu thế chốt ở cánh

Trong hình1 Bên Trắng có ưu thế chốt cánh Hậu còn bên Đen có ưu thế ở cánh Vua . Hai bên đều có thể tạo một chốt thông bằng cách tấn chốt đúng phương pháp . Ưu thế chốt ở hình 1 được gọi là ưu thế chốt cơ động

Trong hình 2 khó tạo chốt thông nếu không có sự hổ trợ của các quân . Ưu thế chốt ở hình 2 được gọi là ưu thế chốt bị khuyết .

Ở hình 1 Nếu 1. b4? Sai lầm vì 1...b5! trở thành ưu thế chốt bị khuyết . Tương tự nếu Đen đi 1...h5? 2. h4! Còn nếu Trắng đi 1.a4 a5 Trắng phải đi 2.c3 và 3.b4 mới có thể tạo 1 chốt thông còn 2. c4? Sai lầm lại trở thành ưu thế chốt bị khuyết .

Nước tiến chốt hợp lý là : 1. c4! a5 ( 2.a3? a4! ) 2. b3 rồi 3. a3 và 4. b4 Tương tự Đen tạo 1 chốt thông bên cánh Vua với 1...g5 ; 2...h5 ; 3...g4 ;4...h4 và 5...g3 .

Có thể rút ra 2 nguyên tắc :

1. Muốn tạo chốt thông với 1 ưu thế chốt trước hết phải tấn chốt trên cột không có chốt của đối phương sau đó mới đến các chốt khác .

2. Càng ít chốt bên cánh ưu thế càng mau tạo được chốt thông ( trong hình 1 bên Đen tạo chốt thông nhanh hơn bên Trắng )

· Với ưu thế chốt cơ động sẽ dể tạo thành một chốt thông .

Thí dụ : Furman – Holmov năm 1963 Phòng thủ Nimzowitch .

1.d4 ¤f6 2.c4 e6 3.¤c3 ¥b4 4.e3 0–0 5.¥d3 d5 6.¤f3 ¤c6 7.0–0 a6 8.h3 h6 9.a3 dxc4 10.¥xc4 ¥d6 11.e4 e5 12.¥e3 ¦e8 13.¦e1 exd4 14.¤xd4 ¤xd4 15.¥xd4 c5 16.¥e3 b5 17.¥d5? ¤xd5 18.£xd5 ¥e6 19.£h5 ¥b3! 20.£g4

Nhận xét :

- Bên Đen có 2 Tượng mạnh và thế cờ thoáng .

- Bên Đen có ưu thế chốt cánh Hậu với sự yểm trợ của 2 Tượng .

- Bên Đen khống chế không cho bên Trắng chiếm cột d mở .

Đánh giá thế cờ : Bên Đen ưu thế

20...£c8! 21.£f3! £e6 22.¥f4 ¥xf4 23.£xf4 ¦ad8 24.f3 ¦d4 25.¤e2 ¦d7 26.£e3 c4 27.¤c3 ¦d3 28.£f2 £e5 29.¦e2 ¦ed8 30.¦ae1? ¦8d4! 31.£h4 a5 32.£f2 b4 33.axb4 axb4 34.¤d5 c3 35.bxc3 bxc3 36.¤e3 ¦d2! 37.¦c1 ¦4d3 38.¤f1 ¦d1! 39.¦e1 ¦xe1 40.£xe1 £d4+ 41.£f2 c2 0-1

3. Tạo chốt thông bằng cách ép buộc đổi quân trên 1 ô có chốt kiểm soát

Trắng sẽ tạo chốt thông với 1.¦d5 ¦xd5 ( bắt buộc nếu không sẽ lỗ chốt ) 2.cxd5±

Thí dụ 1 : Alekhine – Fine năm 1937 Gambit Hậu chấp nhận

1.d4 d5 2.c4 dxc4 3.¤f3 ¤f6 4.£a4+ £d7 5.£xc4 £c6 6.¤a3 £xc4 7.¤xc4 e6 8.a3! c5 9.¥f4 ¤c6 10.dxc5 ¥xc5 11.b4 ¥e7 12.b5! ¤b8 13.¤d6+ ¥xd6 14.¥xd6 ¤e4 15.¥c7 ¤d7 16.¤d4 ¤b6 17.f3 ¤d5 18.¥a5 ¤ef6 19.¤c2 ¥d7 20.e4 ¦c8 21.¢d2 ¤b6 22.¤e3 0–0 23.a4! ¦fd8 24.¥d3 e5 25.¦hc1 ¥e6 26.¦xc8 ¦xc8 27.¥b4 ¤e8 28.a5 ¤d7

Nhận xét :

- Bên Trắng có 2 Tượng rất mạnh ở d5 cho Mã nếu bên Đen trao đổi Mã bên Trắng có chốt thông d

- Vua bên Trắng đã nhập trung tâm .

Đánh giá thế cờ : Bên Trắng ưu thế

29.¤d5! ¥xd5 30.exd5 ¤c5 31.¥f5! ¦d8 32.¢c3 b6 33.axb6 axb6 34.¥xc5! bxc5 35.b6 ¤d6 36.¥d7! ¦xd7? 37.¦a8+ ¤e8 38.¦xe8# 1–0

Thí dụ 2 : Korchnoi – Karpov năm 1971

Nhận xét :

- ¥g7 của bên Đen rất mạnh , ô d4 được kiểm soát chặt chẻ và có thể tạo chốt thông ở đây bằng cách trao đổi quân .

- Khi trao đổi bên Đen có cột c mở .

- ¥g2 của bên Trắng dỡ vì các chốt nhà bít đường .

Đánh giá thế cờ : Bên Đen ưu thế .

12...¤d4 13.¤xd4 cxd4 14.¤f3 £b6 15.¤e5 ¥xe5 16.¥xe5 f6 17.¥f4 ¦ac8 18.£a4 [18.£d2? g5µ] 18...g5 19.¥c1 ¥e2 20.¦e1 d3 21.¥f1! ¥xf1 22.¦xf1 ¦c2 23.¥e3 ¤c5 24.£d4? [24.£a3! ¦c8 25.¥xc5 £xc5 26.£xd3 ¦xb2³] 24...e5! 25.dxe6 £xe6 26.¦ac1 ¦c8 27.b4 ¤xe4! 28.¦xc2 dxc2 29.¦c1 b6 30.f3 ¤d6 31.£d3 ¦c6 32.a4 £c4 33.£d2 ¤f7 34.f4 g4 35.b5 ¦c8 36.£d7 h5 37.¢f2 £b3 38.£f5 ¦e8 0–1

3. Sử dụng các đòn chiến thuật để tạo chốt thông :

- Chủ đề 1 : Đột phá chốt để tạo chốt thông

Bên Trắng có thể tạo chốt thông bằng đòn đột phá của chốt ở hình 1 1. Những đợt đột phá tương tự thường kèm theo lỗ quân , nên chỉ có thể được nếu chốt thông đủ bù đắp.

- Chủ đề 2 : Khai thác thế giằng