CHƯƠNG 9 Nội dung: - Đòn ghim là một biện pháp chiến thuật. - Đòn ghim là một biện pháp định vị. - Đòn...
CHƯƠNG 9
Nội dung:
- Đòn ghim là một biện pháp chiến thuật.
- Đòn ghim là một biện pháp định vị.
- Đòn ghim tuyệt đối.
- Đòn ghim chữ thập.
- Đòn ghim và rút tấn công.
Đòn ghim và rút tấn công.
Đòn ghim là một trong những chủ đề chiến thuật và chiến lược quan trọng nhất. Nó thường là một thành phần quan trọng trong các hoạt động chiến thuật. Một đòn ghim thường dẫn đến lợi thế về chất.
Hình 9-1
P.Keres - A.Saidy
Tel Aviv Olympiad 1964,
Trắng đi
1.¦xc6! ¤xc6 2.¥xf6 ¥xf6 3.d5+–
Và trắng đã lấy một xe đổi hai quân.
Nhưng đòn ghim cũng có thể dẫn đến một lợi thế vị trí (ví dụ sự suy yếu của vị trí nhập thành). Nó cản trở phòng thủ và buộc các quân quan trọng vào thế thụ động. Bạn phải cố gắng phản ứng với đòn ghim càng sớm càng tốt, hoặc thậm chí cố gắng tránh bị ghim chặt. (Xem, ví dụ, bài tập 10 trong Chương 4.)
Hình 9-2
A.Yusupov - G.Schebler
Bundesliga 1996,
Trắng đi
Ở vị trí này đòn ghim Mã trên f6 rất khó chịu
1.£f4! ¦e5 2.¤d3
2.¤g4!? cũng tốt
2...¤h5
Nếu 2...¤xd5 sau 3.£xe5+–
3.¥xd8
Thậm chí tốt là 3.£xe5 £c7 4.¥d8! ( nước khác hoạt động là 4.¦xc5! ¤xc5 5.£e7±;nhưng không đạt được vì 4.£e7 do 4...¥f8) 4...¦xd8 5.£g5+–
3...¤xf4 4.¤xf4
Hoặc 4.¤xe5 ¤xe5 5.¥e7 ¥f8±
4...¦xd8 5.¥xa6 ¥h6 6.¤d3!
Với ưu thế rõ cho Trắng
Đòn tuyệt đối, nơi quân bị ghim đang che vua, đặc biệt mạnh mẽ và nguy hiểm.
Hình 9-3
G.Kasparov - W.Browne
Baja Luka 1979,
Trắng đi
1.¥h7+! ¢xh7
Sau 1...¢f8 thì đi 2.£h8#
2.£xe6+–
Và Đen không thể bảo vệ chốt bị ghim trên f7
1–0
Hình 9-4
L.Evans - A.Bisguier
New York 1958,
Trắng đi
1.¥c6!
Và đen đầu hàng do 1...b4 2.£xb4+–(hoặc 1...£xa3 2.¦xe8#)
1–0
Hình 9-5
Schumow - S.Winawer
St Petersburg 1875
Trắng đi
Trắng khai thác đòn ghim tuyệt đối trên hậu đen
1.¦c1!
Đen mất hậu:1...d4 (sau 1...£xa4 thì 2.¦xc8#) 2.¦xa7! và sau ¦xc6
1–0
Một hình thức rất hiệu quả của đòn ghim là ghim chữ thập.
Hình 9-6
Bogatyrev - Zagoriansky
Moscow 1947
Đen đi
1...£d4
Đen không tìm thấy nước chiến thắng tốt đẹp trong ván cờ và chơi 1...¦a7 với một trận hòa
Nếu quân bị ghim đang che một quân mạnh hơn (trừ vua), thì nó vẫn có thể đi. Nhưng đòn rút tấn công như vậy rất dễ bị bỏ qua.
Hình 9-7
F.Reinfeld
Trắng đi
Mã trắng đang bị ghim, nhưng tiếp theo:
1.¤xc6! £xc3
Sau 1...£xc6 thì 2.£g7#
2.¤xe7+ ¢h8 3.¤f7#
Trong trò chơi sau, Đen đã tính toán trên đòn ghim
Hình 9-8
Volchok - Kreslavsk
Kiev 1970,
Đen đi
1...¥d6?! 2.¥xd6 0–0–0 3.e5!?
3.¤c3 thì cũng tốt
3...fxe5??
3...cxd6 thì cần thiết
4.£g4+
Trắng phòng thủ xe d1 với một tempo
4...£d7?
Hoặc 4...¢b8 5.¥xe5+–
5.¥e7!
Trắng sử dụng đòn ghim tuyệt đối để thắng hậu.
1–0
Đòn phối hợp sau đây khai thác cả hai yếu tố, đòn ghim và rút tấn công.
Hình 9-9
S.Tarrasch - C.Walbrodt
Hastings 1895,
Trắng đi
1.¦xd4!! ¤xg3!?
Các nước đi khác thì không tốt:
a) 1...cxd4 2.¥xd4+–;
b) 1...¤f6 2.¦xd5 £xb2 3.¦xd8;
c) 1...¥f6 2.¦xd5 £xb2 3.¤e4+–
2.¤xg3 ¦xg3+
Nếu 2...cxd4 sau 3.¥xd4
3.hxg3 ¦xg3+ 4.¢f1 ¦xd3 5.¦g4!!+–
Với mối đe dọa đôi ¦f8+ và ¥xe5+
1–0
Trong ví dụ sau, Mã trên d5 bị ghim bởi vì nó phải bảo vệ ô h1.
Hình 9-10
Hubert - A.Yusupov
Eupen (rapid) 1996,
Đen đi
1...¦d8! 2.e4
Nhưng không 2.¤f4 vì 2...£h1#
2...dxe3 3.¤xe3
3.¤b4 cũng thua do 3...£h1+ 4.¢e2 ¦d2+ 5.¢xe3 £e1+–+
3...£a6+ 4.¢g2 £xa3–+
Hãy cố gắng phát hiện và khai thác các yếu tố chiến thuật trong các bài tập sau.
BÀI TẬP
 Đen đi, Bài 9-1 * |  Trắng đi, Bài 9-4 * |
 Đen đi, Bài 9-2 * |  Trắng đi, Bài 9-5 * |
 Trắng đi, Bài 9-3 * |  Trắng đi, Bài 9-6 * |
 Đen đi, Bài 9-7 * |  Trắng đi, Bài 9-10 * * |
 Đen đi, Bài 9-8 * |  Đen đi, Bài 9-11 ** |
 Trắng đi, Bài 9-9 ** |  Trắng đi, Bài 9-12 * |
Giải đáp
Bài 9-1
Petrusha - Jushkevich
Byelorussia 1967, Ex.9–1
1...¥e4!–+ (1 điểm)
0–1
Bài 9-2
Juriev - Tyschler
Moscow 1927, Ex.9-2
1...£f5! (1 điểm)
2.¤c3
2.¦e1 ¦fe8–+
2...¦fe8 3.¦e1 ¦xe4 4.¤xe4 ¦e8 5.g4 ¦xe4!
Trắng đầu hàng do 6.gxf5 ¦xe1#
Bài 9-3
(154) F.Olafsson - O.Bazan
Mar del Plata 1960, Ex.9-3
1.f5! (1 điểm)
1...¥xf5
Hoặc 1...¦xe1 2.¦xe1 ¦xe1+ 3.£xe1 ¥xf5 4.¤e7++–
2.¦xe4 ¥xe4 3.¤f6+ ¢h8 4.¤xe8 £xe8 5.£c7 bxc4 6.¦d1+–
1–0
Bài 9-4
Parr - Wheatcrot
London 1938, Ex.9-4
1.¦h5!! £xd7
1...£a6 2.¦xh6+ ¥xh6 3.¤g5#; 1...gxh5 2.£f5#
2.¤g5+ ¢h8 3.¦xh6# (1 điểm)
Bài 9-5
I.Radulov - J.Soderborg
Helsinki 1960, Ex.9-5
1.¦xg7! ¢xg7 2.£g4+ (1 điểm)
Trắng đầu hàng, do 2...¢h8 3.£h5 ¢g8 4.¥xf6+–
Bài 9-6
K.Richter - Winz
Berlin 1957, Ex.9-6
1.¦xe6!± (1 điểm)
Nhưng không 1.f5? do 1...¥d7–+
Bây giờ sau 1...£xf6 (hoặc 1...£xe1+ 2.¦xe1 ¦xe1+ 3.¢h2±)
2.¦c1+! ¢b8 3.¦xf6±
Bài 9-7
Bykov - J.Zinovjev
1...¦c3!! (1 điểm)
2.¦xa2
Hoặc 2.¦xc3 ¦xe2–+
2...¦xc1+ 3.¢h2
3.£f1 ¦xf1+–+
3...£h1#
Bài 9-8
A.Groszpeter - O.Reeh
Keeskemer 1990, Ex.9.8
1...¦xe3! (1 điểm)
Tốt ngang nhau là 1...£c3–+ (cũng 1 điểm);
Nhưng không 1...¥c5?? do 2.¥xc5!! ¦xf3 3.¦a8+ ¢g7 4.¥f8+
2.£xe3 £c6+ 3.¢g1 ¥c5
0–1
Bài 9-9
Dal - Schulz
Berlin 1956, Ex.9-9
1.e6!! (1 điểm)
1.¥h6 gxh6 2.f3² (1 điểm) sẽ cũng không mạnh.
1...¥xe6 2.¥d4 f6
Nếu 2...g6 sau 3.£e5+–
3.£g4!!+– ( khác 1 điểm)
Đen đầu hàng sau 3...¢f7 do 4.¦ae1 f5 5.¥xe6+ £xe6 6.£xg7++–
Bài 9-10
A.Miles - M.Jadoul
Brussels 1986, Ex.9–10
1.¦f5!! (1 điểm)
Nhằm mục tiêu yếu trên h5
1...¤xf5 2.exf5
Đe dọa £g6#
2...¢h7 3.f6!+– ( khác 1 điểm)
1–0
Bài 9-11
Schatz - Giegold
Ho 1928, Ex.9–11
1...£h7+! (1 điểm)
Bằng cách tấn công ¦d3, Đen xóa cốt d cho xe khai thác.
2.¦h3 ¦d1+
Cũng không tốt là 2...£xh3+? do 3.gxh3 ¦d1+ 4.¢h2 ¦h1+ 5.¢g3 ¦g1+=
3.¢h2 ¦h1+ 4.¢g3
Hoặc 4.¢xh1 £xh3+–+
4...£h4+!
Tốt ngang nhau là 4...¦xh3+ 5.gxh3 £h4+ 6.¢h2 £xf2#
5.¦xh4+ gxh4# ( khác 1 điểm)
1–0
Bài 9-12
V.Ponomarev - Demidov
USSR 1976, Ex.9–12
Đe dọa ¦xd8#, sau 3...¢f8 thì 4.¥xd7+–
1–0
Ghi Điểm
Số điểm tối đa là 15
- Từ 13 điểm trở lên Xuất sắc.
- Từ 11 điểm trở lên , Tốt
- Từ 8 điểm, Trung bình
Nếu bạn ít hơn 8 điểm bạn nên đọc lại chương nầy một lần nữa và làm lại các bài tập mà bạn đã làm sai.
Trích từ Build Up Your Chess with Artur Yusupov 2 Hồ Văn Huỳnh, Biên dịch
COMMENTS