BÀI 39 CHỐT CHỒNG · Chốt chồng khó tạo chốt thông so với chốt liên kết . Thí dụ : Hình - Bên Đen dễ dàng tạo một chốt thôn...
BÀI 39 CHỐT CHỒNG
· Chốt chồng khó tạo chốt thông so với chốt liên kết .
Thí dụ : Hình
- Bên Đen dễ dàng tạo một chốt thông bên cánh Vua.
- Bên Trắng không thể tạo chốt thông bên cánh Hậu.
Đánh giá thế cờ : Bên Đen ưu thế và thắng dễ dàng.
· Chốt chồng bất lợi khi phải tiến lên tấn công còn trong vị trí phòng thủ chốt chồng có giá trị ngang với chốt liên kết.
· Khả năng cơ động của chốt chồng cũng là yếu tố quyết định bản chất của thế cờ.
Thí dụ 1: Alekhine – Tartarkover, năm 1922.
Nhận xét :
- Chốt chồng của bên Trắng dễ dàng phá bỏ với b4,b5 so với chốt chồng bên Đen.
- Mã bên Trắng sẳn sàng trao đổi với Tượng bên Đen để phá bỏ ưu thế hai Tượng .
Đánh giá thế cờ : Bên Trắng ưu thế .
15...a6 16.¤d6 ¦b8 17.b4! ¦d8 18.0–0–0? ¥e5? 19.¤xc8 ¦xd1+ 20.¢xd1 ¦xc8 21.¥e2 ¢f8 22.¢c2 ¦c7 23.¦a1 ¢e7 24.h3 f4? [24...¥d4!] 25.¢b3! ¦d7 26.¦a5! ¥c7 27.¦h5 ¦d2 28.¥f3 b6 29.¦xh7 ¦xf2 30.¥h5! ¦xg2 31.¦xf7+ ¢d8 32.¥g4! e5 33.¦d7+ ¢c8 34.¦d2+ ¦xg4 35.hxg4 f3! 36.¦d5!! e4 37.¦f5 ¥g3 38.g5 ¢d7 39.g6 ¢e6 40.g7 ¢xf5 41.g8£ ¥f4 42.£f7+ ¢g4 43.£g6+ ¥g5 44.£xe4+ ¢g3 45.£g6 ¢g4 46.£xb6 1–0
· Chốt chồng bị chặn là một bất lợi về vị trí .
Thí dụ 1 : Podgorny – Pachman, năm 1954, Phòng thủ Grunfeld.
1.d4 ¤f6 2.c4 g6 3.¤c3 d5 4.cxd5 ¤xd5 5.e4 ¤b6 6.¥e3 ¥g7 7.£d2 0–0 8.¦d1 e5 9.¤f3? ¥g4 10.dxe5 £xd2+ 11.¦xd2 ¤c6 12.¥e2 ¥xf3 13.gxf3 ¤xe5 14.¥xb6 axb6
Nhận xét :
- Bên Đen có cột a mạnh ,gây sức ép lên chốt a2 buộc bên Trắng phải đi a3 .
- Bên Đen có thể phá bỏ chốt chồng bằng cách tiến chốt b5,b4.
- Bên Trắng không thể tạo chốt thông với ưu thế chốt cánh Vua.
Đánh giá thế cờ : Bên Đen ưu thế .
15.0–0 c6 16.¦fd1 g5! 17.a3 b5 18.¤a2 ¦fe8 19.¤b4 ¥f8 20.¤c2 ¥c5 21.¤e3 ¢f8! 22.¤f5 b4 23.axb4 ¥xb4 24.¦d4 ¥c5 25.¦4d2 ¦a2! 26.h4! ¥b4 27.¦c2 f6 28.hxg5 fxg5 29.¤g3 ¦ea8 30.¤h5 ¦a1! 31.¦cc1 ¦xc1 32.¦xc1 ¢f7! 33.¦d1 ¦a2 34.¦b1 ¥d2! 35.¢g2 b5 36.¤g3 ¢f6 37.¤f1 ¥c3! 38.¥xb5! ¥xb2 39.¥e2 ¥d4 40.¦d1! ¤g6 41.¦xd4 ¤f4+ 42.¢h1 ¤xe2! 43.¦d1 ¦c2! 44.¢h2 ¤f4 45.¢g3 h5! 46.¤e3 ¦c1! 47.¦d6+? ¢e5 48.¦d8? ¦h1! 49.¤c4+ ¢e6 0–1
Thí dụ 2 : Novak – Pachman , năm 1968.
Nhận xét :
- Bên Đen có ưu thế chốt cánh Hậu cơ động.
- Bên Trắng có chốt chồng g2,g3 rất bất lợi.
- Bên Đen chu8ẩn bị đổi Hậu chuyển sang cờ tàn Tượng.
Đánh giá thế cờ : Bên Đen ưu thắng về chiến lược.
24...£e4! 25.£xe4 ¥xe4 26.¥e2 ¢f8 27.f3 ¥d5 28.a3 f5! 29.¢f2 ¢e7 30.¢e1 ¢d6 31.¢d2 c4! 32.¢c3 ¢c5 33.¥f1 b5 34.¥e2 a5 35.¥d1 b4+ 36.axb4+ axb4+ 37.¢d2 ¥c6 38.¥e2 ¥a4 39.¥f1 g5! 40.¥e2 h6 41.¥f1 ¥c6 42.¥e2 ¥a4 43.¥f1 ¥b5 44.¢c2 h5! 45.¥e2 h4 46.gxh4 gxh4 47.¥f1 f4! 48.exf4 ¥d7! 49.¢d2 ¢d4 50.¥e2 c3+ 51.bxc3+ bxc3+ 52.¢d1 ¢e3 53.¥c4 ¥f5! 54.¥d5 ¢f2 55.¥e4 ¥xe4 0–1
· Chốt chồng yếu nhất trên cột mở, Đây là một thất lợi quyết định và xem như lỗ một chốt.
Thí dụ : Smejkal – Smyslov , năm 1972.
1.e4 e5 2.¤f3 ¤c6 3.¥b5 ¤f6 4.0–0 ¤xe4 5.d4 ¥e7 6.dxe5 d5 7.c4!? dxc4? 8.¤d4! ¥d7 9.¤xc6 bxc6 10.¥xc4 0–0
Nhận xét :
- Bên Trắng phát triển quân tốt hơn , chốt e5 đè nặng áp lực lên cánh Vua Đen.
- Chốt chồng của bên Đen là một yếu kém trầm trọng ,có thể xem như bên Đen lỗ một chốt .
Đánh giá thế cờ : Bên Trắng ưu thế .
11.£e2 ¤c5 12.¤c3 ¥e6 13.¦d1 £c8 14.¥e3 ¦b8 15.b3 ¦b4 16.¦d4! a5 17.¦ad1 ¥xc4 18.¦xc4 ¦xc4 19.£xc4 £e6 20.£xe6 ¤xe6 21.f4 f5 22.exf6! ¦xf6 23.¤e4 ¦f5 24.g4 ¦d5 25.¦c1 ¤d4 26.¦c4 c5 27.¢f2 ¢f8 28.¦a4 ¤c6 29.¢e2 ¢e8 30.¥d2 h5 31.h3 ¤d4+ 32.¢f2 hxg4 33.hxg4 g5 34.f5! ¦e5 35.¤g3 ¤c6 36.¦c4! ¦d5 37.¥c3 ¤b4 38.¥xb4 axb4 39.¤e4 ¢d7 40.¢e3 ¦d1 41.f6 ¥d6 42.¤xg5 ¦e1+ 43.¢f2 ¦a1 44.¦c2 ¦h1 45.¦e2 c4 46.bxc4 ¥c5+ 47.¢g2 ¦g1+ 48.¢h3 ¦h1+ 49.¢g3 ¦g1+ 50.¢h4 ¦h1+ 51.¤h3 ¦c1 52.g5 ¥d4 53.¢g4 ¥xf6 54.gxf6 ¦xc4 Sau vài nước đi nữa bên Đen bỏ cuộc1–0
· Chốt chồng thường hạn chế hoạt động của các quân . Thí dụ bên Trắng có chốt chồng c3,c4 sẽ hạn chế hoạt động của Tượng c1.
Thí dụ 1 : Addison – Hubaev
Nhận xét :
- Chốt bên Trắng c3,c4,f4 ngăn cản Tượng c1 hoạt động và nó là yếu tố quyết định của ván cờ.
Đánh giá thế cờ : Bên Đen ưu thế
13...¥f5! 14.¥b2 £d7 15.¦ae1 ¦ae8 16.¦f2 ¥xd3 17.£xd3 £f5! 18.£xf5 ¤xf5 19.¦fe2 ¦xe2 20.¦xe2 h5 21.g3 ¢g7! 22.¢g2 h4! 23.¤f1 ¦h8 24.¥c1 ¢f8 25.¦b2 b6 26.¦e2 hxg3 27.hxg3 ¤g4! 28.¥d2 ¤g7 29.¦e1 f5 30.a4 ¢f7 31.a5 bxa5! 32.¦a1 ¦a8 33.¦xa5 a6 34.¢f3 ¤e8 35.¦a1 ¤c7 36.¦b1 ¢e7 37.¤e3 ¤xe3 38.¥xe3 ¦h8 39.¥g1 ¢d7 40.¥f2 a5 41.¦a1 ¦a8 42.g4 a4 43.gxf5 gxf5 44.¦a3 ¦a6 0–1
Trắng bỏ cuộc vì bên Đen có kế hoạch đi ¤b6, ¦e4 bắt chốt c4.
Thí du 2 : Spassky – Fischer ,năm 1972 , phòng thủ Nimziwitch.
1.d4 ¤f6 2.c4 e6 3.¤c3 ¥b4 4.¤f3 c5 5.e3 ¤c6 6.¥d3 ¥xc3+ 7.bxc3 d6 8.e4 e5 9.d5 ¤e7! 10.¤h4! h6! 11.f4! ¤g6! 12.¤xg6 fxg6 13.fxe5? dxe5 14.¥e3 b6 15.0–0 0–0
Nhận xét :
- Bên Trắng có chốt thông được bảo vệ nhưng không thể khai thác được .
- Hai Tượng của bên trắng bị hạn chế hoạt động.
- Trung tâm và cánh Hậu bị đóng lại.
- Ở cánh Vua bên Đen hoạt động thuận lợi hơn .
Đánh giá thế cờ : Bên Đen ưu thế
16.a4 a5 17.¦b1 ¥d7 18.¦b2 ¦b8 19.¦bf2 £e7 20.¥c2 g5 21.¥d2 £e8 22.¥e1 £g6 23.£d3 ¤h5! 24.¦xf8+ ¦xf8 25.¦xf8+ ¢xf8 26.¥d1 ¤f4 27.£c2?? ¥xa4! 0–1
· Thông thường phải loại bỏ chốt chồng , đây là vấn đề sinh tử , phế chốt để mở cột cho các quân.
Thí dụ : Geller – Kraver , năm 1954 , Phòng thủ Ấn Độ mới.
1.d4 ¤f6 2.c4 e6 3.¤f3 b6 4.¤c3 ¥b7 5.e3 ¥b4 6.¥d3 ¤e4 7.0–0 ¥xc3 8.bxc3 0–0 9.¤e1 f5 10.f3 ¤f6 11.a4 ¤c6 12.¦a2 ¤a5 13.¦af2 £e7 14.£e2 d6 15.e4 fxe4 16.fxe4 e5 17.¥g5! ¥c6 18.¤c2 ¥d7 19.¤e3 c6
Nhận xét :
- Quân bên Trắng đứng tốt hơn , các quân sẳn sàng tấn công cánh Vua và gây áp lực mạnh trên cột f.
- Chốt chồng hạn chế bên Trắng hoạt động bên cánh Hậu.
Đánh giá thế cờ : Bên Trắng ưu thế .
20.c5! bxc5 21.d5! c4 22.¥xc4 ¤xc4 23.£xc4 c5 24.£a6! ¥c8 25.£c6 ¥d7 26.£c7 ¦fc8 27.¥xf6 gxf6 28.¤f5! ¦xc7 29.¤xe7+ ¢f7 30.¤f5 ¥xf5 31.¦xf5 ¢g7 32.¦xf6 ¦d7 33.¦e6 ¦b8 34.h4 h5 35.¦f5 ¦b3 36.¦g5+ ¢h7 37.¦xh5+ ¢g7 38.¦g5+ ¢h7 39.¦gg6 ¦xc3 40.h5 ¦c4 41.¦h6+ ¢g8 42.¦eg6+ ¦g7 43.¦xd6 ¦xa4 44.¦d8+ ¢f7 45.¦hd6 ¦g4 46.¦6d7+ ¢f6 47.¦f8+ ¢g5 48.¦g7+ ¢h4 49.h6 ¦a1+ 50.¢h2 ¦a3 51.h7 1–0
TEST YOUR IQ MASTER
Trắng đi |
Đen đi |
Trắng đi |
Trắng đi |
HỒ VĂN HUỲNH
COMMENTS