BÀI 40 CƠ CẤU CHỐT CHỒNG · Cơ cấu chốt chồng trên cột c . Thường xảy ra trong phòng thủ Steinitz ván cờ Tây Ban nha . - Kế ...
BÀI 40 CƠ CẤU CHỐT CHỒNG
· Cơ cấu chốt chồng trên cột c .
Thường xảy ra trong phòng thủ Steinitz ván cờ Tây Ban nha .
- Kế hoạch của bên Trắng :
· Gây suy yếu cơ cấu chốt chồng với nước đột e 5 hoặc c5.Nếu bên Đen sau khi de hoặc dc thì sẽ có cặp chốt chồng cô lập trên cột mở.
· Gây áp lực trên chốt c6 buộc bên Đen đi c5 rồi dùng Mã đóng ở tiền đồn d5.
- Kế hoạch của bên Đen :
· Lợi dụng cột e với việc đưa Mã đóng ở e 5. Nếu bên trắng đuổi Mã với nước f4 thì chốt e 4 sẽ trở thành mục tiêu tấn công của bên Đen.
· Sử dụng cột b mở đưa xe ra Xb8 hoặc Hb8 gây sức ép lên chốt b2 .Nếu bên trắng đi b3 bên Đen có thể tấn công với a 5,a 4 hoặc chuẩn bị kỷ lưởng đột c5,c4 khi đã kiểm soát chặc ô d5.
Thí dụ : Boleslavsky – Fine , năm 1945 ,Khai cuộc Tây Ban Nha.
1.e4 e5 2.¤f3 ¤c6 3.¥b5 a6 4.¥a4 d6 5.c4 ¥d7 6.¤c3 g6 7.d4 exd4 8.¤xd4 ¥g7 9.¤xc6 bxc6 10.0–0 ¤e7
Nhận xét :
- Bên Trắng đã sẳn sàng kế hoạch đột c5 bên Đen không thể đi 11...d5
- Bên Đen chống đở thụ động , bên Trắng có thời giantấn công cánh Vua .
Đánh giá thế cờ : Bên Trắng ưu thế
11.c5! ¤c8 [11...d5? 12.exd5 cxd5 13.¤xd5 ¤xd5 14.£xd5 ¥xa4 15.£e4+] 12.¥e3 0–0 13.£d2 £e7 14.¦ad1 ¥e8 15.f4! f5 16.exf5 gxf5 17.¦fe1 dxc5 18.£f2 ¤d6 19.¥xc5 £d8 20.¥d4! ¥xd4 21.£xd4 £f6 22.¥b3+ ¢h8 23.£xf6+ ¦xf6 24.¦e7 ¦c8 25.¦de1 ¥g6 26.¦1e6 ¦xe6 27.¥xe6 ¦e8 28.¦xe8+ ¥xe8 29.¤a4 ¢g7 30.¤c5 a5 31.¢f2 ¥f7 32.¥xf7 ¢xf7 33.b3 h5 34.g3 ¢e7 35.¢e3 ¤b5 36.¤b7 c5 37.¤xa5 ¢d6 38.¤c4+ ¢d5 39.¢d3 ¤d6 40.¤xd6 cxd6 41.a3 1–0
· Tương tự nhưng bên Đen sớm đi nước c5.
Thí dụ : Smyslov – Botvinnik , năm 1954.
Nhận xét :
- Bên trắng chuẩn bị đột e5 nhưng đi ngay chưa được vì 12. e5
- Cơ cấu chốt bên Đen yếu nhưng ưu thế hai Tượng.
Đánh giá thế cờ : Bên Trắng có thế cờ tốt hơn.
12.¥g5 h6 13.¥h4 ¦e8 Ñen coù theå 13...¤d7 14.¥xe7 £xe7 15.¤d5 £d8 16.e5 dxe5 17.¤xe5 ¤f6! 18.¤e3 £d4 tieáp theo ¦d8 buø ñaép] 14.e5! dxe5 15.¦xe5! £xd1+ 16.¦xd1 ¥d6 17.¦xe8+ ¤xe8 18.¤d2 ¥e5! 19.¤b3 ¥xc3 20.bxc3 c4 21.¤c5 ¥c6 22.¦d8 g5! 23.¦xa8 ¥xa8 24.¥g3 a5 25.f3 f5 26.¥e5² 1–0 Botvinnik thua ván cờ nhưng bên Đen có thể hòa với 26…f4 27.¤e6 [27.¤a6 ¥b7]
Thí dụ 2 : Trvetkov – Pachman,năm 1947 , khai cuộc Tây ban Nha.
1.e4 e5 2.¤f3 ¤c6 3.¤c3 ¤f6 4.¥b5 d6 5.d4 ¥d7 6.0–0 exd4 7.¤xd4 ¥e7 8.¥xc6 bxc6 9.f3 0–0 10.¥e3 ¦e8 11.£d2 £b8!
Nhận xét :
- Bên Đen đang gây áp lực lên chốt b2 buộc bên Trắng đi b3 rồi chuẩn bị a5,a4 hoặc c5,c4.
- Bên Trắng đóng các quân quanh trung tâm.
Đánh giá thế cờ : Hai bên ngang nhau.
12.b3 a5 13.¤de2 £b4! 14.¤f4 £b7! 15.¦ad1 ¦ed8 16.£f2 ¥f8 17.¦d3 c5 18.¦fd1 ¦e8 19.g4? ¥c6 20.g5 ¤d7 21.£g3 a4 22.¦3d2 axb3 23.axb3 ¦a3! 24.¤fd5 ¦e6 25.h4 ¥xd5 26.¤xd5 c4! 27.¥d4 cxb3 28.cxb3 ¦xb3 29.h5 ¤e5?? [29...¦xe4! 30.¤f6+¤xf6 31.gxf6 ¦xd4 32.¦xd4–+ ¦xf3 33.£g2 £b3 Pachman đã tính thế biến nầy nhưng ông sơ 30.¥xg7 ¥xg7?? 31.¤f6+ ông không thấy 30...¢xg7ï] 30.¥xe5 ¦xe5 31.h6 ¦b1 32.hxg7 ¥xg7 33.¤f6+ ¢h8 34.£xe5! 1–0
Khi chốt chồng ở cánh Vua với chốt ở e 3,f3,f2 vấn đề chiến lược cũng giống như trên nếu cả hai đều nhập thành Xa . Còn cả hai nhập thành gần bên có chốt chồng có thể lợi dụng cột g mở để tấn công Vua đối phương.
Thí dụ : Smyslov – Stahlberg , năm 1950 ,phòng thủ Pháp.
1.e4 e6 2.d4 d5 3.¤c3 ¤f6 4.¥g5 dxe4 5.¤xe4 ¥e7 6.¥xf6 ¥xf6 7.¤f3 ¤d7 8.¥c4 0–0 9.£e2 ¤b6 10.¥b3 ¥d7 11.0–0 ¥a4? 12.¤xf6+! gxf6 13.c4! ¥xb3 14.axb3 c6
Nhận xét :
- Cánh Vua bên Đen yếu, các quân đứng ở vị trí không thuận lợi.
- Bên Trắng có kế hoạch tấn công chốt f6 buộc Đen đi f5 , rồi chiếm ô e5 làm tiền đồn , nếu Đen đi f6 thì chốt e6 yếu .
Đánh giá thế cờ : Bên Trắng ưu thế .
15.£e3! ¢h8 16.¤d2 ¦g8 17.¤e4 ¤c8? 18.£f4! ¦g6 19.¦fd1 ¤e7 20.¤xf6 ¤f5 21.¤h5? £g5 22.£xg5 ¦xg5 23.¤g3 ¤xg3 24.hxg3 a6² 25.¦d3 ¦d8 26.¦ad1 ¢g7 27.¢f1 ¦a5 28.¢e2 ¦a2 29.¦1d2 ¦a1 30.¦d1 ¦a2 31.¦3d2 h6 32.g4 a5? 33.¢d3 a4 34.bxa4 ¦xa4 35.b3 ¦a5 36.¢c3 h5 37.gxh5 ¦xh5 38.¦a1 ¢f6 39.g3 ¢e7 40.¦a7 ¦d7 41.¦e2 ¢d8 42.¦e4 ¦h1 43.¦a8+ ¢e7 44.¦b8 ¦f1 45.¦f4 ¦c1+ 46.¢b4 ¦d1 47.g4! b5 48.¢c5 ¦c1 49.¦c8 bxc4 50.bxc4 ¦d5+ 51.¢b4 ¦b1+ 52.¢c3 ¦c1+ 53.¢d3 ¦d7 54.¦xc6 e5 55.¦e4 ¦xd4+ 56.¦xd4 ¦d1+ 57.¢e4 exd4 58.¦a6 d3 59.¦a2! ¢d6 60.¢d4 d2 61.¢e3 ¦e1+ 62.¢xd2 ¦e4 63.¦a4! ¢c5 64.f3 ¦f4 65.¢e3 ¦f6 66.¢e4 ¦e6+ 67.¢f5 1–0
· Cột mở g được sử dụng để tấn công với ¢h1, ¦g8 kết hợp với sự yểm trợ của các quân nhẹ .
Thí dụ : Szabo – Euwe , năm 1946 , Gambit Hậu.
1.d4 d5 2.c4 dxc4 3.¤f3 a6 4.e3 ¤f6 5.¥xc4 e6 6.0–0 c5 7.£e2 ¤c6 8.¦d1 b5 9.¥b3 c4 10.¥c2 ¤b4 11.¤c3 ¤xc2 12.£xc2 ¥b7 13.e4 b4 14.e5 bxc3 15.exf6 gxf6
Nhận xét :
- Bên Đen có ưu thế hai Tượng, ¥b7 rất mạnh.
- Vua bên Đen ở giữa , Xe Đen chiếm cột g dể dàng gây áp lực lên chốt g2 kết hợp với ¥b7.
Đánh giá thế cờ : Bên Đen ưu thế .
16.£a4+ £d7 17.£xc4 ¦c8 18.£e2 ¦g8 19.¤e1 £d5 20.f3 ¥d6 21.¢h1 £h5 22.h3 ¦g3 23.¥e3 ¢e7 24.£f1 ¦cg8! 25.bxc3 ¦xg2! 26.£xg2 ¦xg2 27.¢xg2 £g6+ 28.¢f2 ¥g3+ 29.¢e2 ¥xe1 30.¦xe1 £g2+ 31.¢d3 ¥xf3 32.a4 ¥e4+ 33.¢c4 £c2 34.d5 ¥xd5+ 35.¢b4 ¢d7 36.c4 £xc4+ 37.¢a5 £c3+ 38.¢xa6 ¥c4+ 39.¢b7 £b3+ 40.¥b6 £f3+ 41.¢b8 ¥a6 42.¦ed1+ ¢e8 0–1
· Cơ cấu chốt với chốt cạnh chốt chồng nằm bên hàng 4.
· Cơ cấu chốt nầy trong thực tế rất khó gặp.
Thí dụ :
1.e4 ¤f6 2.¤c3 d5 3.e5 d4 4.exf6 dxc3 5.bxc3 [5.fxg7!] 5...gxf6 6.d4 e5? [6...¥f5! rồi 7…e6]
· Thông thường chỉ một bên có chốt chồng thôi . nhìn hình chúng ta thấy ô c4 của bên Trắng và ô f5 của bên Đen là một điểm yếu nghiên trọng . Nó là điểm chiến lược hết sức quan trọng .
Thí dụ : Fischer – Addison , năm 1970 , ván cờ trung tâm .
1.e4 d5 2.exd5 £xd5 3.¤c3 £d8 4.d4 ¤f6 5.¥c4 ¥f5 6.£f3 £c8 7.¥g5! ¥xc2 8.¦c1 ¥g6 9.¤ge2 ¤bd7 10.0–0 e6 11.¥xf6! gxf6 12.d5 e5
Nhận xét :
- Bên Đen lời chốt và có ưu thế hai Tượng.
- Bên trắng phát triển quân tốt hơn .
- Vị trí chốt của bên Đen rất yếu .
Đánh giá thế cờ : Bên Trắng ưu thế .
13.¥b5! ¥e7 14.¤g3 a6 15.¥d3! £d8 16.h4! h5 17.¥f5 ¤b6 18.¤ce4! ¤xd5 19.¦fd1 c6 20.¤c3 £b6 21.¦xd5! cxd5 22.¤xd5 £xb2 23.¦b1 £xa2 24.¦xb7 1–0
· Khi chốt ngăn cản cơ cấu chốt chồng thì việc tấn công trực tiếp vào chốt chồng thì sẽ khó khăn hơn .
Thí dụ : Janowsky – Lasker,năm 1909 , ván cờ tứ Mã.
1.e4 e5 2.¤f3 ¤c6 3.¤c3 ¤f6 4.¥b5 ¥b4 5.0–0 0–0 6.d3 d6 7.¥g5 ¥xc3 8.bxc3 ¤e7 9.¥c4 ¤g6 10.¤h4 ¤f4 11.¥xf4 exf4 12.¤f3 ¥g4 13.h3 ¥h5 14.¦b1 b6 15.£d2? ¥xf3 16.gxf3 ¤h5 17.¢h2 £f6 18.¦g1 ¦ae8 19.d4 ¢h8
Nhận xét :
- Bên Trắng có hai cặp chốt chồng với một trung tâm nhìn thì rất mạnh nhưng lại bất động .
- Bên Trắng kiểm soát cột g và Tượng mạnh hơn Mã .
- Cánh Vua bên trắng bị suy yếu .
Đánh giá thế cờ : Bên Đen ưu thế về thế trận.
20.¦b5 £h6 21.¦bg5 f6 22.¦5g4 g6! 23.¥d3 ¦e7 24.c4? ¤g7! 25.c3 ¤e6 26.¥f1 f5 27.¦4g2 ¦f6 28.¥d3 g5! 29.¢h1 g4! 30.¥e2 ¤g5! 31.fxg4 f3 32.¦g3 fxe2 0–1
TEST YOUR IQ MASTER
Trắng đi |
Đen đi |
Trắng đi |
Trắng đi |
HỒ VĂN HUỲNH
COMMENTS