BÀI 7 TƯỢNG VÀ CÁC ĐƯỜNG CHÉO MỞ

CÁC QUÂN NHẸ BÀI 7 : TƯỢNG VÀ CÁC ĐƯỜNG CHÉO MỞ Các nước đi đầu tiên 1.d4 , 1.e4 mở các đường chéo cho Tượng bên Trắng . đường chéo nầy...

CÁC QUÂN NHẸ

BÀI 7 : TƯỢNG VÀ CÁC ĐƯỜNG CHÉO MỞ

Các nước đi đầu tiên 1.d4 , 1.e4 mở các đường chéo cho Tượng bên Trắng . đường chéo nầy được gọi là “ đường chéo triển khai”.

· Để tăng sức mạnh tối đa cho Tượng phải tìm cách mở và kiểm soát các đường chéo , đe dọa vào thế cờ của đối phương .

Thí dụ 1 : Smyslov – Marga

- Nhận xét :

.Các quân của bên Trắng đã hoàn tất triển khai.

. Tc3 đang bị chốt d4 cản trở

. Các quân của bên Đen ở thế thụ động , Nếu bây giờ Mã Đen ở d5 thì Đen khá hơn

- Đánh giá thế cờ : Bên Trắng ưu thế .

- 18.d5! exd5 19.¦xd5 ¥f6 20.£d3! £c8 21.¤g5 ¥xg5 22.¦xg5 f6 23.¦h5 g6 24.£d5+ ¢g7 25.¦h3 ¤c5 26.¦e1! £d7 27.£g5! ¢g8 28.£h4 g5 29.¦g3 ¤e6 30.£b4 ¤g7 31.¦ge3 £d5 32.£a3 h5? 33.h3 ¦ff7 34.£a4 h4 35.¦d1 £f5 36.¦f3 £g6 37.¦d6 ¤h5 38.£e8+ ¢h7 39.¦d8 £g7 40.£e4+ ¢h6 41.£a8 ¢h7 42.£e4+ ¢h6 43.£a8 ¢h7 44.¦f5? ¦fd7 45.¦xg5! £xg5 46.¦h8+ ¢g6 47.£e4+ £f5 48.¦h6+ ¢xh6 49.£xf5 ¦d1+ 50.¢h2 ¦cd7 51.¥xf6 ¤xf6 52.£xf6+ ¢h5 53.£f5+ ¢h6 54.£f4+ ¢g7 55.£g5+ ¢f7 56.£xh4 ¦1d2 57.g4 ¦e2 58.£h7+ ¢e8 59.£g8+ 1-0

· Kiểu triển khai Tượng lên đường chéo a2-g8 đối với bên Trắng và a7-g1 đối với bên Đen để tấn công chốt f7 ,f2 được gọi là kiểu triển khai “ kinh điển “.

· Áp lực của Tượng cũng có thể có ý nghĩa chiến lược quyết định để lập kế hoạch chơi ở giai đoạn trung cuộc .

Thí dụ 1 : Alekhine – Iusan 1913

- Nhận xét :

. Bên Trắng có Tb3 rất mạnh , các quân đứng tích cực , và chuẩn bị mở cột e ra .

. Bên Đen Tc5 dỡ , các quân đứng rất thụ động .

- Đánh giá thế cờ : Bên Trắng ưu thế .

20.e5! £e7 21.¦fe1 ¦be8 22.£d2 dxe5 23.¦xe5 £d6 24.£g5! ¦xe5 25.¤xe5 £b6 26.g4! ¥d6 27.¤xf7! ¦xf7 28.£f5! g6 29.£e6 ¢g7 30.£xf7+ ¢h6 31.¥e6! 1-0

Thí dụ 2 :Unzicker – Bolestsov , 1960 , Phòng thủ Sicilia

1.e4 c5 2.¤f3 d6 3.d4 cxd4 4.¤xd4 ¤f6 5.¤c3 a6 6.¥e2 e5 7.¤b3 ¥e7 8.0–0 0–0 9.¥e3 £c7 10.a4 ¥e6 11.a5 £c6 12.¥f3 ¦c8 13.¦e1 ¤bd7 14.¦e2! £c7 15.¦d2 h6 16.¥e2 ¦d8 17.f3 ¤c5 18.¢h1 ¦d7 19.¤xc5! dxc5 20.¦xd7 ¥xd7 21.¥c4 ¦d8 ( hình )

- Nhận xét :

. Các quân bên Trắng triển khai tốt hơn .

. ¥c4 đè nặng áp lực lên chốt f7 .

. Bên Đen có cột mở d , chốt f7 đang yếu

- Đánh giá thế cờ : Bên Trắng ưu thế .

22.£b1! ¦f8 23.£a2 ¥c6 24.¦d1 ¥d6 25.£a3! £e7 26.h3 ¦c8 27.¤e2 ¤h5 28.£b3 ¥c7? 29.¥xc5! £xc5 30.¥xf7+ ¢h7 31.¥xh5 £f2 32.¤c3 £c5 33.¥g4 ¦f8 34.¥d7 ¥xa5 35.¥xc6 bxc6 36.¤e2 £f2 37.¤c1 ¦d8 38.¤d3 £g3 39.£b7 ¦f8 40.£xa6 ¥d8 41.£xc6 ¥g5 42.¦f1 ¦d8 43.£b6 ¦c8 1-0

Thí dụ 3 : Uhlmann – Osnos , 1971 , Khai cuộc Anh

1.c4 e5 2.¤c3 ¤f6 3.¤f3 ¤c6 4.g3 ¥b4 5.¥g2 0–0 6.0–0 ¦e8 7.¤d5 ¤xd5 8.cxd5 ¤d4 9.¤e1! ¥f8 10.e3 ¤f5 11.b3 c5 12.f4! d6 13.¥b2 b6? (13...¤h6 !)14.¥e4! exf4 15.¦xf4 ¤h6 16.£c2 f5 17.¥d3 g6? ( hình )

- Nhận xét :

. Hai Tượng của bên Trắng rất linh hoạt , Tb2 chiếm đóng đường chéo dài

. Đường chéo dài a1-h8 đối với bên Đen rất yếu .

- Đánh giá thế cờ : Bên Trắng ưu thế

18.£c3 ¤f7 19.g4! ¤e5 20.gxf5 ¥g7 21.¢h1 gxf5 22.¥xf5 ¥xf5 23.¦xf5 £d7 24.¦g5 £f7 25.¤g2! £f3 26.£c2! h6 27.¦g3 £xd5 28.e4 £c6 29.¦g1 1-0

· Thông thường chiếm đóng đường chéo dài phải sử dụng các phương tiện chiến thuật .

Thí dụ 1 : Alekhine – Alexander , 1936

- Nhận xét :

. Bên Trắng ưu thế hai Tượng , các quân sẳn sàng tham chiến .

. ¥b2 rất mạnh nếu mở được đường chéo dài .

. Mã Đen đóng ở tiền đồn e4 không có tác dụng gì

- Đánh giá thế cờ : Bên Trắng có thế cờ tốt hơn .

13.d5! Nếu Đen phong tỏa đường chéo bằng 13...e5 14.¤h4¤g5 15.f4 13...exd5 14.cxd5 ¤df6 15.¤h4 £d7 16.¥h3! g6 17.f3 ¤c5 18.£g5 £g7 19.b4 ¤cd7 20.e4! ¤xe4 21.£c1! ¤ef6 22.¥xf5! ¢h8 23.¥h3 ¥a6 24.¦fe1 ¤e5 25.f4 ¤d3 26.¦xd3 ¥xd3 27.g4 1-0

Thí dụ 2 : Najdorf – Minev , 1956

1.¤f3 ¤f6 2.c4 e6 3.d4 ¥b4+ 4.¤bd2 d5 5.e3 0–0 6.a3 ¥e7 7.¥d3 b6 8.0–0 ¥b7 9.b4 c5 10.dxc5 bxc5 11.b5 a6 12.bxa6 ¥xa6 13.£c2 ¤bd7? Nên đi 13...¤c6! 14.e4 dxe4 15.¤xe4 £c7 16.¤xf6+ để Tượng kiểm soát đường chéo a1-h8 không được vì 16.¥b2 h6 17.¤xf6+ (17.¤c3 £f4³) 17...¥xf6! 16...¤xf6 17.¥b2 h6 18.¤e5 ¥d6 19.¦ae1 ¦fb8 20.f4 ¥c8 21.¦e3! ¦a6 22.£e2 ¦ab6 23.¥a1 ¦b3 24.¦g3 ¢f8

(hình )

Nhận xét :

.Các quân của bên Trắng đang đè nặng áp lực lên cánh Vua bên Đen.

. Hai Tượng của bên Trắng rất thoáng .

. Bên Đen chiếm cột b nhưng hai xe không có đường xâm nhập , các quân còn lại đang ở thế phòng thủ .

- Đánh giá thế cờ : Bên Trắng có thế cờ tốt hơn .

25.¦xg7!! ¢xg7 26.¤g4 ¢f8 27.¥xf6 ¥xf4 28.¤e5 ¥g5 29.¥xg5 hxg5 30.¦xf7+ £xf7 31.¤xf7 ¢xf7 32.£h5+ ¢f6 33.£g6+ ¢e5 34.£xg5+ ¢d4 35.¥f1 ¦b1 36.£f4+ ¢c3 37.£e3+ ¢b2 38.£xc5 ¦b3 39.¢f2 ¢a2 40.£xc8 1–0

· Trong các khai cuộc hiện đại con Tượng nách g2 thường đè nặng áp lực trên đường chéo a8-h1 chống lại cánh Hậu của đối phương .

Thí dụ 1 : Keres – Platz , 1952

- Nhận xét :

.Bên Đen đưa ¥b7 làm mất hiệu lực của ¥g2

. Bên Đen chưa nhập thành .

. Chốt b5 của Đen đang bị đe dọa

- Đánh giá thế cờ : Bên Trắng có thế cờ tốt hơn

13...¥a6? neân ñi 13...¥c6! 14.¤c4! bxc4 15.£xb6 ¤xb6 16.¦xa6 ¤bd5 17.¥d2 ¤e4 18.¥a5 c3 19.¤e5! ¤d2 20.¦d1 c2 21.¦c1 ¤b3 22.¦xc2 ¤xd4 23.¦d2 ¤b3 24.¥xd5! ¤xd2 25.¥b71–0

Thí dụ 2 : Najdorf – Pachman , Amstertdam 1954 , Phòng thủ Grunfeld

1.d4 ¤f6 2.c4 g6 3.g3 ¥g7 4.¥g2 d5 5.cxd5 ¤xd5 6.¤f3 0–0 7.0–0 c5 8.dxc5 ¤a6 9.¤g5! ¤db4 10.¤c3! £xd1? [10...h6 11.¤f3 ¤xc5 12.¥e3] 11.¦xd1 ¤xc5 12.¥e3 ¤ca6 13.¦ac1 h6 14.¤ge4 ¤c6 15.a3! ¤c7 16.b4 ( hình )

Nhận xét :

. Bên Trắng có 2 Tượng mạnh

. ¥g2 gây áp lực mạnh lên chốt b7.

. Hai xe của bên Trắng đã chiếm cột mở

- Đánh giá thế cờ : Bên Trắng có thế cờ tốt hơn .

16...a6 17.¤c5 ¤e6 18.¤d5 ¤xc5 19.¥xc5 ¥g4 20.¢f1! ¦fd8 21.a4! e5 22.h3 ¥e6 23.b5 axb5 24.axb5 ¥xd5? 25.¥xd5 ¤d4 26.¥xb7 ¦ab8 27.¥a6! ¤b3 28.¦xd8+ ¦xd8 29.¥e7! ¦d7 30.¦c8+ ¢h7 31.b6! ¦xe7 32.b7 ¦xb7 33.¥xb7 ¤d4 34.¥d5 f6 35.¥g8+ ¢h8 36.g4 1–0

Thí dụ 3 : Pachman – Vidmar 1948

- Nhận xét :

. ¥b2 của bên Trắng và ¥b7 của bên Đen kiểm soát các ô trung tâm .

. ¥f1 của bên Trắng gây áp lực lên cánh Hậu , sau nầy có thể đi b3 ,a4

. ¥f8 của bên Đen rất thụ động .

- Đánh giá thế cờ : Bên Trắng có thế cờ tốt hơn.

14.d5! ¦c8 d2! g6 16.b4 ¥h6 17.¦c2 £b6? 18.¤b3 ¦c7 19.¥c1 ¥xc1 20.£xc1 ¦ec8 21.£d2 ¤g4 22.¦ec1 ¢g7 23.¥d3 f6 24.h3 ¤h6 25.¤a5 ¥a8 26.a4! bxa4 27.¤xa4 ¦xc2 28.¦xc2 ¦xc2 29.£xc2 £xb4 30.£c7! ¤f7 31.¤c6! £b7 32.£a5 ¤b8 33.¤d8! ¤xd8 34.£xd8 £b3 35.£e7+! ¢g8 36.£xd6 £xd3 37.£xb8+ ¢g7 38.£a7+ ¢h6 39.¤c5 £d4 40.£e7 ¥xd5 41.exd5 £b4 42.£f8+ 1–0

· Có những ván cờ rất phức tạp khó đánh giá được con tượng đang ở vị trí hay hoặc dỡ .

Thí dụ :

- Nhận xét :

. ¥g2 của bên Trắng không có nước đi hay ngoài nước ¥f1, nhưng được đánh giá là mạnh vì nó bảo vệ cánh Vua chống lại các đợt tấn công như Mh5 , f5.

. ¥g2 còn bảo vệ chốt e4nếu bên Trắng chuẩn bị đột f4 .

· Trong các kiểu khai cuộc hiện đại thường giá trị của Tượng tương đối nhỏ ở giai đoạn đầu nhưng sức mạnh của nó sẽ tăng lên trong các giai đoạn sau .

Thí dụ :1.¤f3 d5 2.g3 ¤f6 3.¥g2 Mới nhìn ¥g2 có vẽ thụ động hơn con Tượng trong “ Khai cuộc Ý”1.e4 e5 2.¤f3 ¤c6 3.¥c4 nhưng ¥c4 chỉ gây những mối đe dọa chiến thuật trong khi ¥g2 thường quyết định cả ván cờ về mặt chiến lược chẳng hạn ván cờ có thể tiếp tục 3...e6 4.00 c5 5.d4 ¤c6 6.dc ¥c5 7.c4 dc 8.£a4 áp lực của ¥g2 trên đường chéo a8-h1 trở thành yếu tố chiến lược quan trọng .

- Tóm lại :

Chúng ta có thể đánh giá 1 con Tượng ở vị trí hay hoặc dỡ là do ta liên hệ con Tượng nầy với các quân khác đặc biệt là các con chốt .

TEST YOUR IQ MASTER